Chi tiết bài viết

Trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng các loại hạt dinh dưỡng như hạt óc chó, hạnh nhân, hạt điều… ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Trong đó, hạt phỉ – loại hạt giàu chất béo và thường thấy trong các món bánh phương Tây – đang được nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, không ít người vẫn nhầm lẫn giữa hạt phỉ và hạt dẻ. Vậy hạt phỉ là gì? Có phải là hạt dẻ không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để tránh nhầm lẫn khi lựa chọn và sử dụng.

Hạt phỉ là gì?

Hạt phỉ (tên tiếng Anh là hazelnut) là loại hạt được thu hoạch từ cây phỉ (Corylus avellana) – một loài thực vật có nguồn gốc từ khu vực châu Âu và Tây Á. Ngày nay, hạt phỉ được trồng phổ biến ở Thổ Nhĩ Kỳ, Ý, Mỹ, Iran và một số nước châu Á. Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia xuất khẩu hạt phỉ lớn nhất thế giới.

Hạt phỉ có hình tròn hoặc hơi bầu dục, vỏ ngoài màu nâu sẫm và rất cứng. Bên trong là phần nhân màu kem nhạt, có mùi thơm đặc trưng và vị béo ngậy. Đây là nguyên liệu quen thuộc trong các món bánh ngọt, kem, sô-cô-la, bơ hạt… đặc biệt là các sản phẩm nổi tiếng như Nutella – loại bơ hạt phỉ được ưa chuộng toàn cầu.

Hạt phỉ có phải là hạt dẻ không?

Câu trả lời là không. Hạt phỉ không phải là hạt dẻ. Mặc dù trong tiếng Việt, hai cái tên này đôi khi bị nhầm lẫn do hình dáng tương đối giống nhau, nhưng chúng là hai loại hạt hoàn toàn khác biệt về nguồn gốc, đặc điểm và thành phần dinh dưỡng.

Bảng so sánh giữa hạt phỉ và hạt dẻ:

 

 

Như vậy, hazelnut (hạt phỉ) và chestnut (hạt dẻ) hoàn toàn không phải là một. Việc phân biệt rõ giúp người tiêu dùng lựa chọn đúng loại hạt phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Tiêu chí	Hạt phỉ (Hazelnut)	Hạt dẻ (Chestnut)
Tên tiếng Anh	Hazelnut	Chestnut
Tên khoa học	Corylus avellana	Castanea spp.
Hình dáng	Nhỏ, tròn, vỏ cứng	To hơn, hơi dẹt, vỏ nâu bóng
Vị	Béo ngậy, thơm nhẹ	Ngọt nhẹ, bùi, không béo
Cách sử dụng phổ biến	Làm bánh, sô-cô-la, bơ hạt, ăn vặt	Luộc, nướng, làm nhân bánh truyền thống
Hàm lượng chất béo	Cao (khoảng 60%)	Thấp hơn, chủ yếu là tinh bột

 

Giá trị dinh dưỡng của hạt phỉ

Không chỉ có hương vị béo thơm tự nhiên, hạt phỉ (hazelnut) còn được đánh giá cao nhờ hàm lượng dinh dưỡng phong phú, đặc biệt là các chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất thiết yếu. Trong mỗi 100g hạt phỉ (dạng chưa tẩm gia vị, chưa qua chế biến), chứa:

• Calo: Khoảng 628 kcal – cung cấp năng lượng dồi dào, thích hợp cho người cần bổ sung năng lượng hoặc ăn kiêng theo chế độ low-carb.
• Chất béo: ~60g, trong đó phần lớn là chất béo không bão hòa đơn (monounsaturated fat), đặc biệt là axit oleic – loại chất béo có lợi cho tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL).
• Protein: Khoảng 14g, tương đương với lượng đạm trong các loại thịt nạc, giúp duy trì khối cơ và thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
• Carbohydrate: ~17g, chủ yếu là chất xơ và tinh bột phức – tốt cho hệ tiêu hóa và giúp ổn định đường huyết.
• Vitamin E: Cung cấp đến 113% nhu cầu hàng ngày – đây là chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác động của gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa.
• Folate (vitamin B9): Hỗ trợ sản xuất tế bào mới, rất cần thiết cho phụ nữ mang thai.
• Magie, Mangan: Là hai khoáng chất thiết yếu giúp điều hòa huyết áp, chuyển hóa đường và hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh.

Lợi ích sức khỏe nổi bật của hạt phỉ:

Tốt cho tim mạch

Hạt phỉ giàu axit béo không bão hòa và vitamin E – hai yếu tố giúp giảm viêm, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, cải thiện tuần hoàn máu và giảm nguy cơ đột quỵ. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng sử dụng hạt phỉ thường xuyên giúp ổn định huyết áp và giảm cholesterol xấu hiệu quả.

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Dù giàu năng lượng, nhưng hạt phỉ có lượng chất xơ và protein cao, giúp tạo cảm giác no lâu, hạn chế thèm ăn vặt. Nếu sử dụng đúng liều lượng (20–30g/ngày), hạt phỉ có thể là “bạn đồng hành” lý tưởng trong quá trình giảm cân hoặc duy trì cân nặng.

Tăng cường trí nhớ, cải thiện chức năng não bộ

Nhờ hàm lượng vitamin E, folate và các axit béo thiết yếu, hạt phỉ có tác dụng cải thiện trí nhớ, giảm nguy cơ suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi, đồng thời hỗ trợ phát triển trí não cho trẻ nhỏ và thai nhi.

Làm đẹp da, chống lão hóa

Chất chống oxy hóa mạnh mẽ trong hạt phỉ như vitamin E, mangan và các hợp chất phenolic giúp bảo vệ làn da khỏi tác động của tia UV, ngăn ngừa nếp nhăn và giữ cho làn da luôn mịn màng, tươi trẻ.

Hạt phỉ dùng để làm gì?

Hạt phỉ không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn rất đa dụng trong ẩm thực hiện đại, đặc biệt là trong các món ăn mang phong cách châu Âu. Dưới đây là một số cách phổ biến để sử dụng hạt phỉ trong chế độ ăn uống hàng ngày:

Rang giòn ăn vặt

Hạt phỉ rang (có thể rang không muối hoặc rang bơ) là món ăn vặt thơm ngon, giàu năng lượng và tiện lợi. Khi rang lên, hạt phỉ tỏa mùi thơm đặc trưng và có vị béo ngậy hấp dẫn. Đây là lựa chọn tuyệt vời để thay thế các loại snack nhiều đường hoặc muối.

Làm nguyên liệu trong bánh ngọt, socola, kem

Hạt phỉ là thành phần không thể thiếu trong nhiều món bánh Âu như brownie, tart, biscotti… và đặc biệt là trong các thanh socola cao cấp. Vị béo của hạt phỉ kết hợp cùng vị ngọt của socola tạo nên một hương vị đặc biệt, được ưa chuộng trên toàn thế giới.

Chế biến bơ hạt phỉ (hazelnut butter)

Tương tự như bơ đậu phộng, bơ hạt phỉ là món ăn thơm ngon, giàu năng lượng, thường được phết lên bánh mì, dùng chung với trái cây hoặc yến mạch. Bơ hạt phỉ cũng là nguyên liệu chính của sản phẩm nổi tiếng Nutella – loại kem phết socola hạt phỉ được yêu thích toàn cầu.

Làm topping cho salad, yến mạch ăn sáng

Chỉ cần rang sơ và băm nhỏ, hạt phỉ có thể trở thành topping lý tưởng cho các món salad rau củ, trái cây hoặc bát yến mạch buổi sáng. Vị béo bùi và giòn nhẹ giúp món ăn thêm phần hấp dẫn và dinh dưỡng.

Xay nhuyễn làm sữa hạt phỉ (hazelnut milk)

Sữa hạt phỉ là thức uống lành mạnh, thơm ngon, được ưa chuộng trong chế độ ăn thuần chay hoặc cho người bị dị ứng sữa bò. Loại sữa này có hương vị đặc trưng, béo nhẹ, dễ uống, và có thể dùng để pha cà phê, làm sinh tố hoặc thay thế sữa trong công thức làm bánh.